Julian Apostata

Pochwała Juliana

Ammianus Marcellinus

Kiedy zrządzeniem losu te wydarzenia toczyły się w świecie rzymskim, cesarz, już po raz ósmy będąc konsulem, powołał w Wiennie cezara do grona mężów konsularnych. Ten bowiem pchany wewnętrzną potrzebą marzył o zgiełku bitewnym i wyrzynaniu barbarzyńców. Przygotował już także połączenie w całość kawałków rozbitej prowincji, jeśli tylko mu pozwoli szczęśliwy powiew fortuny.

O stoikach i Julianie

Monteskiusz

Rozmaite sekty filozoficzne u dawnych ludów mogły być uważane za rodzaj religii. Nigdzie zasady nie były godniejsze człowieka i zdolniejsze wychowywać zacnych ludzi niż u stoików; i gdybym mógł na chwilę zapomnieć, że jestem chrześcijaninem, zniszczenie sekty Zenona byłbym gotów pomieścić w liczbie nieszczęść rodzaju ludzkiego.

Przesadzała ona jedynie w rzeczach, w których jest wielkość: we wzgardzie rozkoszy i bólu.

Ona jedna umiała czynić obywateli; ona jedna czyniła wielkich ludzi; ona jedna czyniła wszystkich cesarzy.

Do cesarza Teodozjusza w obronie świątyń

Libanios

(1) Ponieważ na wielu poprzednich obradach moje wystąpienia były słuszne, jak ty, władco, sam przyznałeś, i miałem przewagę nad tymi, których i chęci, i słowa szły w przeciwnym kierunku, bo rady moje były lepsze, więc i teraz przyszedłem, by to samo uczynić, ożywiony tą samą nadzieją. Obyś ty teraz zwłaszcza dał chętny posłuch mym słowom! A jeśli nie posłuchasz, nie sądź przecie, że ten, który zabrał głos, występuje wbrew twoim interesom.

Bibliografia książek o Julianie

Zaratustra

Na początek zdecydowanie polecam książkę Aleksandra Krawczuka Julian Apostata, choć najlepiej ją czytać jako podsumowanie trylogii o rodzinie Konstantyna zebranej w ramach tomu Rzym, Kościół, cesarze (w wydaniach rozłącznych wchodzą w jej skład jeszcze Konstantyn Wielki i Ród Konstantyna. Książkę tę czyta się jednym tchem, przystępna jak powieść, jednocześnie zawierająca liczne przytoczenia (często w formie uprzystępniających parafraz) tekstów źródłowych.

Przeciw galilejczykom

Julian

[Poniżej fragmenty, do jakich udało nam się dotrzeć z dzieła cesarza Juliana Przeciw Galilejczykom. Jak zwykle w przypadku tego typu niebezpiecznej literatury chrześcijanie dołożyli starań, aby dzieło nie dotrwało w całości. Z drugiej strony, dzięki ich zawziętości, fragmenty dotrwały do naszych czasów w ich własnych dziełach wrogów - w tym wypadku Cyryla Aleksandryjskiego, który usiłował polemizować z cesarzem.
Tekst angielski: Julian the Apostate

Strony